ЧР Ял хуҫалӑх министерстви «Перспектива» гранта илмелли конкурса пӗтӗмлетнӗ. Кӑҫал ӑна 23 фермер тивӗҫӗ. Ку тӗллевпе хыснаран 125 миллион тенкӗ уйӑрса парӗҫ.
Ведомство пӗлтернӗ тӑрӑх, ялсенчи 10 усламҫӑ гранта ҫырла ӳстерме тивӗҫнӗ. Сурӑх ӗрчетекен 7 усламҫӑ ку укҫапа хӑйӗн ӗҫне аталантарӗ. Аквакультура енӗпе ӗҫлемешкӗн 6 усламҫӑ гранта тивӗҫнӗ.
Палӑртмалла: «Перспектива» грант – аграри усламне аталантарма уйӑракан субсиди. Ӑна сыр пӗҫерекенсене, аквакультура таварӗсемпе ӗҫлекенсене, ҫырла ӳстерекенсене тата сурӑх ӗрчетекенсене параҫҫӗ.
Чӑваш Енре хӑмла музейне йӗркелесшӗн. Ҫапла хыпарлать ТАСС ЧР ял хуҫалӑх министрӗн Сергей Артамоновӑн сӑмахӗсене илсе.
Ӑҫта пулӗ вӑл? Темиҫе вариант пур. Пӗри – Ҫӗрпӳ районӗ. Ҫавӑн пекех музея Чӑваш патшалӑх аграри университетӗнче вырнаҫтарма сӗнекенсем пур.
Мӗн кӑтартӗҫ унта? Сӑра мӗнле вӗретнине. «Пӗтӗм савӑт-сапана пухӑпӑр, хӑмла мӗнле ӳстернине, ӑна мӗнле хатӗрленине, салат тунине, сӑра вӗретнине кӑтартӑпӑр. Ӗҫ пуҫланнӑ», - тенӗ Сергей Артамонов.
Чӑваш Енре туса кӑларакан хӑмла пуҫтармалли комбайн валли ят суйласси пирки пӗлтернӗччӗ. «Халӑх тӗрӗслевӗ» портал вӑл мӗнле иртнине пӗтӗмлетнӗ.
Аса илтерер: ҫынсем тӗрлӗ ят сӗннӗ. Вӗсен йышӗнче – «Юлмас», «Хӑмла», «Улӑп», «Сувар», «Пӑлхар», «Хмелич», «Хмельмаш», «Хмелероб», «Чӑвашхмель»…
Сасӑлава 117 ҫын хутшӑннӑ. Мӗнле ят ҫӗнтернӗ-ха? «Айдак» ятшӑн 86,32 процент сасӑланӑ. Ыттисем 5 процент кӑна пухнӑ.
Палӑртмалла: комбайна «Техмашхолдинг» кӑларать. Ҫурла уйӑхӗн вӗҫӗнче техникӑна тест режимӗнче тӗрӗслӗҫ.
Канаш районӗнче тахҫанах тивӗҫлӗ канӑва тухнӑ арҫын халӗ те комбайнпа ӗҫлет. Катек ялӗнчи Михаил Петров «Палессе» комбайнпа тырӑ вырать. Ҫурла уйӑхӗн 15-мӗшӗнче вӑл 77 ҫул тултарнӑ. Ӑна вырӑнти юрӑ-ташӑ ӑстисем хире пырсах саламланӑ. Юрласа ташласа та кӑтатнӑ чечек ҫыххи те тыттарнӑ.
Михаил Петров ял хуҫалӑхӗнче мӗн ҫамрӑкранпа тӑрӑшать. Механизатор пулса вӑл ҫур ӗмӗр ытла тӑрӑшать.
Етӗрне районӗнче фермерсен слётне пуҫтарӑнӗҫ. Ӑна ҫурла уйӑхӗн 25-мӗшӗнче ирттерме палӑртса хунӑ.
Республикӑн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗ халӑх тетелӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, фестивале регионти чи маттур усламҫӑсем пуҫтарӑнӗҫ, ҫав шутра кӑҫал гранта тивӗҫнӗ аграрисем те.
Слётра чи лайӑх 100 фермерӑн рейтингӗпе тата «Перспектива» (чӑв. Малашлӑх) конкурсӑн ҫӗнтерӳҫисемпе палаштарӗҫ.
Ҫав кунах Чӑваш Енри фермерсем Раҫҫейри «Народный фермер» (чӑв. Халӑх фермерӗ) ассоциацине кӗресси ҫинчен калакан килӗшӗве алӑ пусӗҫ.
Чӑваш Енре «Техмашхолдинг» хӑмла пуҫтармалли комбайн туса кӑларать. Пӗрремӗш машинӑна ҫурла уйӑхӗн вӗҫӗнче тест режимӗнче тӗрӗслӗҫ.
Халӗ комбайн валли ят шыраҫҫӗ. Ҫынсем ҫакнашкал ятсем сӗннӗ: «Юлмас», «Хӑмла», «Улӑп», «Сувар», «Пӑлхар», «Хмельмаш», «Хмелечёс», «Хмелероб», «Хмелич», «Xmelix». Петӗм варианта комиссие пӑхса тухма панӑ. Унта креативлӑ 5 ята суйлӗҫ те сасӑлава тӑратӗҫ. Сасӑлав ҫурла уйӑхӗн 12-17-мӗшӗсенче пулӗ. Ҫурлан 18-мӗшӗнче комбайн мӗн ятлӑ пуласси паллӑ пулӗ.
Палӑртмалла: хӑмла пуҫтармалли пӗрремӗш комбайн лайӑх ӗҫлесе кайсан ку машинӑна ҫулталӑкне 5-10-шар кӑларма тытӑнасшӑн.
Республикӑри ял хуҫалӑх предприятийӗсем ҫӗнӗ техника туянсах тӑраҫҫӗ. Кун пирки Чӑваш Республикин хӑй тӗллӗн ҫӳрекен машинӑсен тата ытти йышши техникӑн тӑрӑмне пӑхса тӑракан патшалӑх инспекцийӗ хыпарлать.
Сӑмахран, Елчӗк муниципаллӑ округне кӗрекен Элпуҫ ялӗнче вырнаҫнӑ «Эмметево» хуҫалӑх нумай пулмасть «ZOOMLION» ятлӑ 160 лаша вӑйӗллӗ трактор туяннӑ. Китайра кӑларнӑ ҫак тракторсӑр пуҫне «Эмметево» тулли мар яваплӑхлӑ пӗрлешӳ утӑ уйӑхӗнче «ACROSS-585» тырӑ выракан комбайнпа тата пахча-ҫимӗҫ пухакан РСМ-100 «ДОН-680М» комбайнпа пуянланнӑ. Елчӗк тӑрӑхӗнчи тепӗр хуҫалӑх та — Хмелев П.А хресчен (фермер) хуҫалӑхӗ — ҫӗнӗ тракторлӑ пулнӑ.
Вӑрнар муниципаллӑ округра Карл Марк ячӗллӗ ЯХПК ҫӗнӗ трактор туяннӑ. Вӗсене пурне те патшалӑх техника тӗрӗслевӗн ӗҫченӗсем тӗрӗсленӗ, учета илнӗ.
Чӑваш Енре вырмана тухнине эпир ӗнер хыпарланӑччӗ-ха. Паян тата севок-сухан кӑларма тытӑннине пӗлтӗмӗр. Патӑрьел районӗнче севок ҫине «Красное Знамя» ял хуҫалӑх производство коооперативӗнче тата «Весна» тулли мар яваплӑ обществӑра тухнӑ.
Асӑннӑ тарӑхра севок-сухана 170-е яхӑн гектар ҫинче кӑларма та ӗлкӗрнӗ. Ку вӑл мӗнпур лаптӑкӑн 32,5 проценчӗ пулать.
Сӑмах май каласан, «Красное Знамя» хуҫалӑхра тӗрлӗ культурӑна 1249 гектар акнӑ, ҫав шутран пӗрчӗллӗ тата пӑрҫа йышши культурӑсене — 515 гектар, ҫӗрулмие — 60 гектар, выльӑх апачӗ валли кукуруза — 184 гектар, нумай ҫул ӳсекен курӑксем — 490 гектар.
«Весна» обществӑра ака-суха лаптӑкӗ — 365 гектар, ҫав шутра пӗрчӗллӗ тата пӑрҫа йышши культурӑсем — 300 гектар, ҫӗрулми — 40 гектар, севок-сухан — 25 гектар.
Чӑваш Енре вырмана тухнӑ. Елчӗк районӗнчи «Яманчурино» тата Комсомольски районӗнчи «Сюрбеево» обществӑсенче кӗрхи тулла вырма пуҫланӑ.
Хуҫалӑхсенче ӗҫҫи епле пынипе паллашма республикӑн ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Артамонов вырӑна тухса кайнӑ. Министр каланӑ тӑрӑх, аграрисен пӗрчӗллӗ тата пӑрҫа йышши культурӑсене 750 пин тонна вырса илмелле.
«Ҫӗр типсе ларнӑран эпр, шел пуин те, тухӑҫӑн пӗр пайне ҫухатрӑмӑр, апла пулин те хамӑр ума лартнӑ тӗллеве пурнӑҫлама ӗмӗтленетпӗр», – тенӗ министр.
Ҫӗрпӳ районӗнче «Уй кунӗ» пуҫланнӑ. Аграри уявне 17 регионтан 80 яхӑн компани килнӗ. Беларуҫрен те ҫитнӗ.
Йӑлана кӗнӗ тӑрӑх, «Уй кунӗ» Михайловка ялӗ ҫывӑхӗнчи уй-хирте иртет. Кӑҫал унта ял хуҫалӑх культурин 240 ытла сортне кӑтартӗҫ. Ҫавӑн пекех тӗрлӗ техникӑпа паллаштарӗҫ. Кунсӑр пуҫне ял хуҫалӑх производителӗсем валли ҫавра сӗтелсем, ӑсталӑх класӗсем ирттерӗҫ.
Палӑртмалла: ҫак аграри уявне 2006 ҫултанпа ирттереҫҫӗ.
+18.3 °C